De meest voorkomende taalfouten

• Ingewikkeld

Onze meest voorkomende taalfouten zouden dus voort kunnen komen uit het feit dat de Nederlandse taal ingewikkeld is. Waar heeft dat eigenlijk mee te maken? Eén van de redenen is dat er in Nederland veel dialecten gesproken worden. In Friesland is de taal zelfs heel anders en worden woorden niet alleen anders uitgesproken, maar heel anders geschreven. Niet handig als jij net probeert om je ons taaltje eigen te maken en het blijkt in delen van Nederland ineens heel anders te zijn. Daarnaast zijn onze spellingregels nog wel eens veranderd in de loop der jaren. De Oudhollandse spelling is veranderd. Kijk maar eens naar het originele volkslied, het Wilhelmus. Daarin zie je nog elementen van de Oudhollandse spelling.
Dan hebben we soms nog te maken met voorkeurspelling en alternatieven (bv. croquet en kroket) die het er niet makkelijker op maken.
Laten we het dan nog maar niet hebben over de ingewikkelde grammatica van ons taaltje. De regels rondom het Kofschip, de vervoegingen van de werkwoorden…het valt allemaal niet mee.

• WhatsApp-taal

Met de komst van social media is er bijna een heel eigen spelling en taal ontstaan. In deze taal gelden er geen regels rondom grammatica en spelling: als we elkaar maar begrijpen. De meest voorkomende taalfouten leiden hier een geheel eigen leven. Hierover heb ik al eerder geschreven in deze blog. Laten we het erop houden dat het ons taalgevoel niet bepaald bevordert.

• De meest voorkomende taalfouten

Goed, een lijstje van de meest voorkomende taalfouten en hoe je ze kunt verbeteren. In deze lijst heb ik de fouten die ik het meest zie neergeschreven. We kennen ze allemaal en ik weet dat meerdere mensen denken dat dit anders kan.

1. me/mijn – De fout:  ‘Me vriend is jarig’ of ‘Ik heb me moeder gesproken’. ME is hier een bezittelijk voornaamwoord. Het moet dus ‘mijn’ zijn en als je het zou willen afkorten, kun je er ‘m’n’ van maken. Handig hulpmiddeltje hierbij: Kun je ‘me’ veranderen in ‘mij’ en klinkt het dan nog steeds? Klopt ‘mij vriend’ of ‘mij moeder’? Als dat niet zo is, zul je er dus echt ‘mijn’ van moeten maken.
   Hetzelfde gaat op voor ‘ze’. Helaas zien we steeds vaker: ‘Ze opa heeft dat gezegd.’ Kun je hier ‘zij’ van maken en klinkt het dan nog? In de meeste gevallen zul je dit niet vinden. Ook hier geldt dan: ‘zijn’ of ‘z’n’ gebruiken.
2. is/eens- De fout: ‘Ga eerst maar is nadenken’ of ‘Ik heb dat wel is gedaan’. Dit is ook een veel voorkomende taalfout. IS is een werkwoord, terwijl hier het woord ‘eens’ bedoeld wordt. EENS is een bijwoord. Het woord ‘is’ kan veranderen als de persoonsvorm zich verandert. In de fout gebruikte zinnen staat er niet eens een persoonsvorm naast het woordje ‘is’. Hoe je het kunt voorkomen? Bedenk dit: zou je van ‘is’ ook ‘zijn’ of ‘bent’ kunnen maken? Hopelijk vind je van niet. Dan zul je dus ‘eens’ moeten schrijven en niet ‘is’. Wil je toch afkorten? In de huidige taal wordt dit ook goedgekeurd: “Kom ’s even hier.” Liever niet, maar het kan wel.
3. Na/naar: De fout: ‘Hij gaat na huis’ of ‘Waar ga je na toe?’ Na is een bijwoord, voorzetsel of voegwoord. Het geeft in ieder geval iets aan over tijd of volgorde. In de genoemde zinnen wordt er gevraagd in welke richting iemand gaat. ‘Naar’ wil iets zeggen over waar iets of iemand heen gaat. Dat is met het woordje ‘na’ niet het geval. Als je dit wil voorkomen, zul je jezelf dus moeten afvragen: Wil ik aangeven waar ik, iemand of iets heen gaat of wil ik juist iets zeggen over tijd of volgorde? Als je hier uit bent, kun je ‘na’ of ‘naar’ goed gebruiken. Dit is wat mij betreft ook één van de meest voorkomende taalfouten.
4. haar/d’r- De fout: ‘Der moeder wist dat ook niet’ of ‘Heb jij der nog gesproken?’ DER is een Duits lidwoord. Het komt officieel in de Nederlandse taal niet voor. De meesten die deze vorm gebruiken, bedoelen hier het bezittelijk voornaamwoord ‘haar’ mee.
   Aangezien je dit officieel naar ‘d’r’ of zelfs ‘r mag afkorten, heeft het zich van spreektaal naar schrijftaal bewogen. Dus in plaats van ‘haar vader’ of ‘d’r moeder’ hebben mensen er geheel eigenhandig ‘der’ van gemaakt. Hoe je dit kunt voorkomen? Gewoon niet gebruiken. Zoek maar eens op of ‘der’ een Nederlands woord is. Het antwoord zal nee zijn. Ook dit is een vaak gemaakte taalfout.
5. jou/jouw- De fout: ‘Jou vriend zag ik gister’ of ‘Is die fiets van jouw?’ of ‘Joun kind speelde lief’. JOUW is een bezittelijk voornaamwoord. Het zegt iets over het zelfstandig naamwoord wat erachter staat.  JOU is een persoonlijk voornaamwoord dat niet bij een zelfstandig naamwoord hoort. JOUN bestaat helemaal niet in de Nederlandse taal. Hoe je dit kunt voorkomen?
   Staat er achter jou/jouw een woord dat een mens, dier of ding is? Dan is het ‘jouw’. Dus: ‘jouw fiets/ jouw vriend/ jouw knappe kind (want er kan nog een bijvoeglijk naamwoord tussen staan). Kan ‘jou’ helemaal alleen in een zin staan? Dan is het ‘jou’. Voorbeeldje:’ Is deze fiets van jou?’ Nog een tip: kun je ‘jou’ veranderen in ‘zijn’? Als het antwoord negatief is, weet je dat je ‘jou’ zonder w moet schrijven. Het woord ‘joun’? Bestaat niet!

   Zoals ik al eerder zei: dit zijn de meest voorkomende taalfouten en ik denk dat het beter kan. Ik heb het hier nog niet over de fouten in vervoegingen van de werkwoorden (‘Hij bedoeld wat anders’, neeeeeeee, het is: ‘Hij bedoelt’!!) en het verkeerde gebruik van interpunctie. Wellicht wijd ik daar nog wel eens een artikel aan. Wil je advies of een foutloze tekst? Dan kun je natuurlijk altijd mij inschakelen. Je kunt dan hier kijken. Zijn er wat jou betreft nog taalfouten die je vaak tegenkomt? Geef ze hieronder aan en ik verwerk ze in dit verhaal. Ik ben benieuwd naar jullie reacties!,