Een tijd geleden heb ik op facebook mijn eigen kleine mini-actie gedaan. Als een soort tegenwicht voor alle negativiteit rondom zwarte Piet én vooral rondom de vluchtelingen heb ik mijn dagelijkse gedachten en zorgjes met jullie gedeeld. Het kan zijn dat het jullie geïrriteerd heeft. Maar het zijn, naar mijn mening, eenvoudige en soms oppervlakkige dingen waar wij dagelijks tegenaan lopen. Natuurlijk houd ik aan het eind van mijn salaris wel eens een stukje maand over. Natuurlijk maak ik me zorgen om mijn zoon die in de puberteit zit en heel andere prioriteiten lijkt te hebben dan een goede voorbereiding op zijn toekomst. En uiteraard maak ik me zorgen om het feit dat onze babywens steeds verder weg van vervulling lijkt te komen. En dan maak ik me ook zorgen over of ik op mijn werk wel goed functioneer en of ik de kinderen goed begeleid. Die zorgen wil ik best met jullie delen, hoor. Maar mijn missie was vooral wat lichtvoetige posts plaatsen. Om te laten zien hoe makkelijk ons leven eigenlijk is.
Profiteur of gelukszoeker
Moeten wij ons dagelijks zorgen maken of we wel te eten hebben vandaag? Moeten wij ons zorgen maken of onze kinderen ontvoerd worden door de IS als ze naar school lopen? Moeten wij ons zorgen maken of ze überhaupt wel naar school kunnen? Moeten wij nadenken of ons huis vandaag platgebombardeerd wordt? Of de school waar onze kinderen zitten? Of het huis waar onze ouders of vrienden wonen? Hoeven wij ons zorgen te maken over hóe we naar een ziekenhuis komen als we er heen zouden moeten? Volgens mij kunnen we bijna allemaal “nee” zeggen. En toch kiezen velen van ons ervoor de mensen, die deze verschrikkingen trachten te ontvluchten op de meest vreselijke wijze, gelukszoekers en profiteurs te noemen.
Verhalen
Er worden de meest vreselijke foto’s en verslagen gepost. Het kleine jongetje Aylan zou zo neergelegd zijn om ons te beïnvloeden. Kan zo zijn, maar het feit blijft dat het jongetje zijn leven heeft verloren bij een gevaarlijke oversteek op de zoektocht naar een beter leven. Dan post er weer iemand dat ze alleen maar zijn overgestoken omdat zijn vader ergens zijn gebit wilde laten verbeteren en dat ergens anders voordeliger kon laten doen. Wie zegt dat dat de waarheid is? Misschien is het een deel van de waarheid, maar misschien leed die man wel helse pijnen en kon hij het in zijn eigen land niet oplossen. Misschien heeft zijn vrouw gezegd: “Ik denk dat we het ergens anders beter kunnen hebben, dat onze kinderen een betere toekomst kunnen hebben. En dan kun jij eindelijk wat aan je pijnlijke gebit laten doen.” Wie zijn wij om te denken dat we die mensen kunnen beoordelen om hun keuze, terwijl we die mensen helemaal niet persoonlijk kennen??
Ondankbaar of in paniek?
Vervolgens zie ik mensen foto’s posten van de troep die de vluchtelingen ergens zouden hebben achter gelaten, met de mededeling: ‘Vooral blijven inzamelen, ze gooien het toch weg! (Met dan vaak nog termen als “Ondankbare honden” er achter.) Wie zegt dat die mensen ondankbaar zijn? Wie zegt dat ze die spullen niet mee wílden nemen? Misschien kónden ze het wel niet meenemen, omdat ze werden opgehaald door mensen, bussen of treinen, in paniek hebben meegegraaid wat ze konden meenemen en toen snel weg moesten. Omdat ze al dagen zaten te wachten en dachten dat dit hun enige kans was om weg te komen.
Dan zien we foto’s dat ze mobieltjes hebben. Ja, er zijn ook gewoon mensen bij die genoeg geld hadden maar weg gingen omdat hun land niet veilig was. Kom op, hee. Het zijn niet allemaal daklozen of mensen zonder enige cent. Het zijn mensen die op zoek zijn naar een beter leven, een veiliger omgeving.
Kuddegedrag
Vervolgens worden berichten massaal gedeeld over het feit dat alleen Europa wat doet, dat de rest van de landen niks doet en geen verantwoordelijkheid neemt, dat wij weer zo ‘dom’ zijn om al die gelukszoekers te willen helpen. Ja, mensen, een ander helpen is niet zo erg hoor. Echt niet. En als andere landen het niet doen, dan moeten wij het ook niet doen? Dus als de buurman het vertikt om dat oude dametje even met de boodschappen te helpen, dan doen wij dat ook niet? Mijn hemel, wat een dom kuddegedrag.
Wat mij stoort is dat mensen klakkeloos berichten van de (anti-)partijen overnemen en deze voor waar aannemen. Elk verhaal is anders maar het gaat om één ding: mensen zijn op zoek naar een beter leven en nemen daarin verschrikkelijke risico’s. En ja, natuurlijk zitten daar klootzakken, trutten en nare mensen tussen. Maar die zitten er hier ook. Meer dan genoeg trouwens, als ik het zo zie op Facebook.
Inleven
Wat mij daarnaast opvalt, is dat het vooral de mensen zijn die zelf echt niet zo heel veel te kort komen. En het erge is, dat het mij raakt. Omdat er tussen die mensen, die die nare dingen posten, ook mensen zitten die ik persoonlijk ken en graag mag. Dat die er dan zulke gedachten op na houden, dat raakt mij. Ik word er echt ellendig van. Is het nu echt zo moeilijk om je in te leven in een ander? Moet een vluchteling echt precies voldoen aan een door ons gecreëerd beeld om de naam “vluchteling” te mogen dragen en om hulp te vragen? Kunnen we echt niet ophouden met oordelen en proberen verder te kijken dan wat er in de pro-media en anti-media wordt getoond?
En wat ben jij?
Ik ben ook een gelukszoeker. Ook ik ben ooit van baan veranderd, omdat ik meer zou verdienen en het er beter naar mijn zin zou hebben. Ja, ik ben ook naar een andere plek verhuisd omdat ik daar een beter huis zou hebben. En als ik ontdek, dat ik op een bepaalde manier meer geld kan terugkrijgen van de belasting, of meer geld kan verdienen om het met mijn zoon beter te hebben, dan doe ik dat. Mijn broer is ook naar een ander land verhuisd omdat hij daar een betere baan kon krijgen en het gevoel had dat hij daar gelukkig kon zijn. Als ik zou weten, dat er ergens een land is waar ik goed rond zou kunnen komen zonder dat ik me helemaal tien slagen in de rondte hoef te werken, dan zou ik ook gaan. We zijn allemaal gelukszoekers. Ieder mens is een gelukszoeker. En dat is ineens een heel nare en negatieve term geworden.
Dus voor al die mensen, die zo bang zijn dat de vluchtelingen het vlakbij ons goed zouden kunnen hebben: veroordeel mij dan ook maar. Want ik zou ook alles doen als ik wist dat mijn zoon en ik ergens veilig, droog en welgevoed zouden kunnen leven.
En daarnaast: Ga je schamen. Ga je heel diep schamen. Je bent geen haar beter dan die mensen die de vluchtelingen uit hun eigen land jagen.